Prof. dr Gordana Vilotijević Dautović
Medicinski fakultet, Univerzitet u Novom Sadu
Infekcije donjih disajnih puteva kod dece su vodeći uzrok smrtnog ishoda dece u celom svetu. Svake godine od pneumonije umre 3 miliona dece. Rizik su udružene bolesti kao što su: hronična plućna bolest prematuriteta, urođene srčane mane ili imunodeficijencije. Incidencija je najveća kod dece uzrasta do 2. godine. Zbog značajnog morbiditeta i mortalita važno je na vreme postaviti dijagnozu, adekvatno lečiti pneumoniju i na vreme prepoznati komplikacije. Simptomi i znaci su nespecifični, zavise od uzrasta i uzročnika. Dijagnoza se postavlja na osnovu kliničke slike, radiografije grudnog koša, poslednjih godina ultrasonografski, čime se izbegava zračenje. U nerazvijenim zemljama, prema preporukama Svetske zdavstvene organizacije, dijagnoza se postavlja na osnovu kliničkih simptoma i znakova (broj respracija). Febrilnost udružena sa leukocitozom, povišenim vrednostima CRP, i pored normalnog auskultatornog nalaza nad plućima, posebno kod male dece, može ukazati na postojanje pneumonije. Osnovne laboratorisjke, radiološke i ultrazvučne pretrage najčešće nisu od pomoći u identifikaciji uzročnika pneumonije kod dece. Terapija bakterijskih pneumonija je empirijska i sprovodi se na osnovu najčešćih uzročnika u određenim uzrastima i lokalne rezistencije na antibiotike. Praćenjem toka bolesti i odgovra na terapiju treba prepoznati i adekvatno lečiti komplikacije pneumonije (nastanak apscesa, izliva, nekrotizirajuće pneumonije), multidisciplinarno od strane pedijatra pulmologa, radiologa, dečjeg hirurga.
- Harris M, Clark J, Coote N, et al. BTS guidelines for the management of community acquired pneumonia in children: update 2011. Thorax 2011. doi:10.1136/thoraxjnl-2011-200598.
- UNICEF, Save the Children, and Every Breath Counts. Every child’s right to survive: a 2020 agenda to end pneumonia deaths. UNICEF. Available at https://www.unicef.org/reports/every-childs-right-survive-pneumonia-2020. 2020 Jan;
- Clark JE, Hammal D, Hampton F, et al. Epidemiology of community-acquired pneumonia in children seen in hospital. Epidemiol Infect 2007;135:262e9.
- Boggs W. Point-of-Care Ultrasound Diagnoses Pneumonia in Children. Medscape Medical News. December 10, 2012. Available at http://www.medscape.com/viewarticle/775961.
- World Health Organization. Pneumonia. Fact sheet No. 331. 2009. Available at: http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs331/en/index.html
- Schenck EJ, Rajwani K. Ultrasound in the diagnosis and management of pneumonia. Curr Opin Infect Dis. 2016 Apr. 29 (2):223-8.
- Hu QJ, Shen YC, Jia LQ, Guo SJ, Long HY, Pang CS, et al. Diagnostic performance of lung ultrasound in the diagnosis of pneumonia: a bivariate meta-analysis. Int J Clin Exp Med. 2014. 7 (1):115-21.
