Dr Sci. Med. Ivana Filipović
KBC dr Dragisa Mišović – Bolnica za ginekologiju i akušerstvo
Prve ideje o ulozi imunskog sistema u nastanku alergijskih bolesti potiču iz eksperimentalnih studija na imunološki naivnim životinjama koje su bile izlgane aeroalergenima.
Kohortne studije su pokazale da i kod dece atopičare i kod zdrave dece tokom detinjstva postoji sinteza aeroalergeno-specifičnih IgE antitela koja prethodi kasnijoj stabilizaciji u pravcu ili „tolerantnih“ ili „senzibilisanih“ imunofenotipova. Interesantna je i činjenica da je stopa postnatalnog sazrevanja funkcionalne kompetencije Th-ćelija usporena kod dece sa predispozicijom za atopiju. Najnovije studije su pokazale da i druge celularne komponente urođenog i stečenog imuniteta ispoljavaju razne nedostatke u populaciji atopičara.
Razvoj i fenotipska ekspresija alergijskih bolesti zavise od interakcije između genetskih faktora i faktora sredine. Tokom poslednjih decenija zabeležen je porast prevalencije alergijskih bolesti širom sveta. Zahvaljujući prospektivnim i kohortnim studijama identifikovani su mogući zaštitni faktori i faktori rizika za razvoj alergijskih bolesti. Porodična istorija alergijskih bolesti (astma, alergijski rinokonjunktivitis, atopijski dermatitis ili alergija na hranu) kod srodnika u prvom stepenu, snažno je povezana sa povećanim rizikom od razvoja alergija. S obzirom na to da se porast prevalencije alergijskih bolesti ne može pripisati isključivo genetskim faktorima, većina studija o razvoju alergijskih bolesti fokusirala se na uticaj faktora sredine, način ishrane u prvim mesecima života, uvođenje nemlečne ishrane, izloženost aeroalergenima, duvanskom dimu, zagađenje, mesto stanovanja, infekcije u ranom uzrastu. Predložene su mnoge hipoteze na osnovu uočenih veza između faktora životne sredine i razvoja alergija.
Jedna od najšire prihvaćenih hipoteza je tkz “higijenska hipotezu”, koju u novije vreme sve više zamenjuje koncept uloge crevnog mikrobioma kao ključnog „pokretača“ postnatalnog razvoja imunokompetencije.
