Dr Sci. Med. Ivana Filipović
KBC dr Dragisa Mišović
Bolnica za ginekologiju i akušerstvo
Hemolitička bolest fetusa i novorođenčeta (HDFN) je imunološki posredovan poremećaj crvenih krvnih zrnaca (RBC) u kojem antitela majke napadaju eritrocite fetusa ili novorođenčeta. HDFN je odgovorna za značajan morbiditet i mortalitet, posebno u regionima sveta sa ograničenim zdravstvenim resursima za zbrinjavanjem novorođenčadi.
Klinička slika HDFN varira od blage anemije do hidropsa fetalisa kod ploda, odnosno hiperbilirubinemije i kernikterusa kod novorođenčeta.
Ranim otkrivanjem, blagovremenim lečenjem i prevencijom ove bolesti, incidencija i prevalencija HDFN su se eksponencijalno smanjile u poslednjih 50 godina.
Postoje dva glavna mehanizma pomoću kojih majčina antitela napadaju fetalne ili eritrocite novoro novorođenčeta: ABO inkompatibilija i fetomaternalno krvarenje. ABO inkompatibilija je urođena nepodudarnost između krvne grupe majke i fetusa. Događa u oko 15-20% svih trudnoća u slučajevima kada je majka 0 krvna grupa, a plod nasledi krvnu grupu oca A ili B. Majčin imunski sistem sintetiše anti A ili anti B antitela IgG klase koja prolaze fetoplacentnu barijeru i dovode do
hemolize eritrocita ploda. Na svu sreću HDFN ispoljava samo u 1% ovakvih trudnoća. Suprotno tome, aloimunizacija koja nastaje usled fetomaternalnog krvarenja (FMH) je stečeni imunološki posredovan fenomen koji nastaje u slučaju kontakta između krvi majke i fetusa. U toj situaciju majčin imunski sistem razvija antitela na neke od brojnih antigena koji se nalaze na eritrocitima ploda. Do FMH najčešće dolazi kad je majka Rh D negativna, a plod nasledi Rh faktor od oca.
Lečenje novorođenčeta se svodi pre svega na lečenje anemije (transfuzijama) i lečenje hiperbilirubinemije (fototerapijom i/ili eksangvinotrransfuzijom).
