Dragan Radovanović
Fakultet sporta i fizičkog vaspitanja Univerziteta u Nišu, Srbija
Prilikom fizičke aktivnosti submaksimalnog i maksimalnog intenziteta kod dece i adolescenata se očekuje umereno povećanje krvnog pritiska. Uprkos razjašnjenom fiziološkom mehanizmu koji uzrokuje povećanje sistolnog krvnog pritiska, vrlo je malo konkretnih podataka o promenama vrednosti krvnog pritiska u zavisnosti od vrste, trajanja i intenziteta fizičke aktivnosti. Standardizovani laboratorijski testovi sa opterećenjem, koji uključuju korišćenje biciklergometara ili traka za trčanje, koriste se za procenu kardiovaskularnog sistema dece i adolescenata posebno onih uključenih u sportski trening i/ili takmičarski sport. U praksi, merenje krvnog pritiska u mirovanju identifikuje decu i adolescente sa povišenim krvnim pritiskom (vrednosti iznad 95. percentila prema aktuelnim smernicama), koji se zatim upućuju na dodatne dijagnostičke procedure i potencijalno lečenje. S druge strane, kod dece i adolescenata sa normalnim krvnim pritiskom u mirovanju (vrednosti ispod 95. percentila prema aktuelnim smernicama) koja imaju dodatne faktore rizika za kardiovaskularne bolesti (npr. prekomernu telesnu masu/gojaznost, abnormalni lipidni status, abnormalnu toleranciju glukoze/dijabetes, porodičnu istoriju kardiovaskularnih bolesti i/ili izražen nedostatak fizičke aktivnosti) testovi sa opterećenjem mogu biti od koristi u postupku evaluacije. Preteran porast krvnog pritiska (sa ili bez korelacije sa srčanim ritmom) tokom izvođenja testa sa opterećenjem je znak koji ukazuje na neophodnost detaljnijih analiza. Pa ipak, u ovom trenutku nema dovoljno podataka na osnovu kojih bi se formirale opšte preporuke o uvođenju merenja krvnog pritiska tokom testova sa opterećenjem u proceni rizika od kardiovaskularnih bolesti kod dece i adolescenata.