Dr Iris Pejčić
Institut za neonatologiju, Beograd
Akutna infekcija donjeg respiratornog trakta vodeći je uzrok morbiditeta i mortaliteta kod dece mlađe od 5 godina, a respiratorni sincicijalni virus (RSV) je vodeći virusni patogen odgovoran za respiratorne infekcije kod odojčadi i male dece koja zahtevaju hospitalizaciju. Na globalnom nivou se registruje preko 33 miliona epizoda infekcija izazvanih RSV-om i većina dece (79%) su prethodno zdrava deca, rođena u terminu. Smatra se da je taj broj mnogo veći jer blaži oblici ne zahtevaju odlazak kod lekara ili hospitalizaciju. Faktori rizika za ispoljavanje teškog oblika RSV infekcije su uzrast (manje od 6 nedelja), prematuritet, hronične bolesti i faktori okoline (siromaštvo, neuhranjenost, prenaseljenost, pasivno pušenje). Rizične grupe dece su: prevremeno rođena deca, odojčad i deca sa hroničnom bolesti pluća, sa urođenim srčanim manama, sa imunodeficijencijom i kongenitalnim anomalijama disajnih puteva, deca sa Daunovim sindromom.
S obzirom na to da za sada ne postoji specifična terapija za RSV infekciju, već samo simptomatska, najvažnije su mere prevencije. Osim nefarmakoloških, higijenskih mera, palivizumab je trenutno jedini registrovani lek za prevenciju RSV infekcije. Njegova primena je indikovana kod malog broja dece – kod prevremeno rođene dece i kod dece sa specifičnim komorbiditetima, što čini samo oko 5-7% dece. Iz tog razloga, da bi se značajno smanjili opterećenje RSV infekcijom i broj hospitalizacija koja ona uzorukuje, buduća farmakološka sredstva treba da budu dostupna svoj deci, a ne samo restriktivnim grupama dece. Nove preventivne strategije su razvoj vakcina za trudnice kako bi se zaštitila deca tokom prvih meseci života, zatim monoklonskih antitela sa produženim poluživotom koja bi brzo nakon primene obezbedila zaštitu tokom cele sezone i razvoj vakcina za decu.
RSV infekcija predstavlja ekonomsko opterećenje za zdravstveni sistem svake zemlje i zato je prevencija ove infekcije jedan od prioriteta javnog zdravlja.