Prof. dr Maja Milojković, Dijana Stojanović, Jelena Milenković
Кatedra za Patološku fiziologiju
Medicinski fakultet Univerziteta u Nišu, Srbija
Hipotermija (smanjenje centralne telesne temperature ispod normalnih vrednosti) može biti zadesna (akcidentalna), kada je posledica produženog izlaganja hladnoći, i terapijska, koja je indukovana, i koristi se u medicini pre svega zbog svojih neuroprotektivnih efekata. U svojoj evoluciji, zadesna hipotermija prolazi kroz tri kliničke faze, blagu, umerenu i tešku, koje se u patofiziološkom smislu u početku karakterišu aktivacijom kompenzatornih mehanizama, u daljem toku depresijom, a zatim slomom i nemogućnošću dalje kompenzacije poremećaja. Pedijatrijska populacija ispoljava naročitu osetljivost na hladnoću, s obzirom na neefikasnu reakciju termoregulatornih mehanizama, nepovoljan odnos volumena tela prema njegovoj površini, i malu veličinu tela. Mada deca generišu veće količine metaboličke toplote nego odrasli, što omogućava održavanje stalne temperature pri fizičkoj aktivnosti, u stanju mirovanja to nije dovoljno za adekvatnu termoregulaciju. S druge strane, namerno izazvana, medicinska (terapijska) hipotermija koristi se u adultnoj populaciji zbog svojih povoljnih efekata nakon cerebrovaskularnog inzulta i srčanog zastoja, a kod dece pre svega u neonatologiji kako bi se sprečila hipoksično-ishemijska oštećenja mozga. Zahvaljujući sofisticiranim rashladnim sistemima, terapijska hipotermija poseduje prihvatljiv nivo bezbednosti za korišćenje kod dece. Upotreba hipotermije donosi određene kliničke benefite za pacijente ali pokreće i mnoge nedoumice zbog nedovoljno ispitanih posledica. Zbog toga, poznavanje patofizioloških mehanizama i precizno praćenje toka hipotermije imaju ogroman klinički značaj.
